Begrijpend Beleven!

Geschreven op 17 februari 2022.

Opeens is het er. Datgene waarvan je zelf niet wist dat je er op zat te wachten. Het televisieprogramma waarvan je denkt: “Dat is het”! 

Ik kijk, net als velen, naar de prachtige serie: ‘Het verhaal van Nederland’. Woensdagavond op NPO 1. Daan Schuurmans vertelt. En het verhaal speelt zich voor mijn ogen af. Het verleden komt tot leven. Prachtige beelden, echte geschiedenis.

Steeds wisselen de verteller (Daan Schuurmans), beelden en filmfragmenten elkaar af. Het geheel is boeiend en beeldend. Fantastisch beeldmateriaal. Goud als je met het geschiedenisthema ‘jagers en boeren’ aan de gang bent!

Kansen voor het onderwijs

Meteen zie ik ook de kansen voor het onderwijs, hoe voor de kinderen de geschiedenis tot leven kan komen. En bovenal hoe er een verbinding met beleven en (begrijpend) lezen kan worden gelegd. Want met het begrijpend lezen gaat het niet zo goed. Na de hilarische uitzending van Arjen Lubach is er wat onrust ontstaan in de scholen, maar echt veranderd is het onderwijs in begrijpend lezen nog niet….

En daar is ineens deze prachtige serie! Het eerste deel ‘Jagers en boeren’ is 2 februari uitgezonden en is zo beeldend en verhalend dat je moet en wilt blijven kijken!

Voorlezen!

Hoe kun je dit verhaal nu gebruiken?  De prehistorie is een tijd die zo ver van ons afligt dat het heel lastig is om je hier een voorstelling van te maken. Boeken brengen ons in de wereld van toen en laten de tijd tot leven komen!

Door te lezen en/of voor te lezen uit mooie fictieve (verhalende) boeken is het makkelijker om je te verbeelden en te verplaatsen in de wereld van toen. Je wordt als het ware de (hoofd) persoon van het verhaal, je beleeft het avontuur, de angst, de kou…, de….

Je maakt kennis met de gebruiken en gewoonten, en vergelijkt die met die van nu..

Je vraagt je af… Je verwondert je…. Je wordt ontroerd…..Je gruwelt……..Je beleeft!

Hoe mooi zou het zijn als je als leerkracht tijdens dit thema één, of nog beter twee (!) boeken voorleest aan je groep? Ieder dag 20 tot 30 minuten en dan ………samen beleven en praten!

Andere boeken aanreiken

Onze taak is kinderen boeken aan te reiken (voor te lezen) die ze niet zo snel zelf zouden kiezen, of waar ze niet zo snel mee in aanraking komen. 

Ik lees het prachtige boek “Het lied van een vreemdeling” van Linda Dielemans. Linda is archeoloog en schrijfster, en kan als geen ander de prehistorie in fictie gieten. Fictie, die je in de tijd van nu raakt en doet nadenken en verbeelden.

Het Lied van de Vreemdeling, Linda Dielemans

“Wij, leerkrachten, moeten kinderen nieuwsgierig maken naar iets waarvan ze niet wisten dat ze het wilden hebben (Aidan Chambers)”

De kracht van één vraag

Wat leren de kinderen? De tijd, de woorden, de beleving. We gaan het niet overhoren, uitpluizen, dood redeneren. We laten het verhaal in tact. En we stellen één vraag. Nooit meer dan één!

Stel  1 vraag

Stel steeds 1 vraag na het voorlezen. Bijvoorbeeld: Wat vond je mooi? Wat dacht je?

• Laat de kinderen dit noteren (denken)
• Laat kinderen dit delen met hun maatje (delen)
• Laat hen hun gedachten delen in de groep (uitwisselen)
• En…vraag door!

Wedden dat de prehistorie gaat leven? Misschien zijn er wel kinderen (en/of jijzelf) die nog meer willen weten over…? En anders?...

Zijn er volgende keer de Romeinen! Ik kan niet wachten!

Meer weten?

Neem dan contact op met Janna de Haan, taalspecialist bij IJsselgroep. Janna is een bevlogen lezer van vooral kinderboeken en geïnspireerd door “Rijke Taal” van Anneke Smits en Erna van Koeven. Contactgegevens: 06 14003633 of janna.dehaan@ijsselgroep.nl

Voor kinderen en leerkrachten die nog meer (zelf) willen fictie (voor)lezen over deze bijzondere periode: