Systeemcrisis in het onderwijs
Er is in het onderwijs duidelijk sprake van een systeemcrisis. Dus er wordt nu gekeken naar oplossingen voor dit probleem. De overheid vindt dat het nodig is om het onderwijs anders te organiseren. Daarnaast geeft de onderwijsinspectie aan dat veel scholen te ondoordacht bezig zijn met vernieuwingen. Er is dus een noodzaak om het onderwijs anders in te richten. Maar is ook reden genoeg om dit zorgvuldig en niet overhaast te doen.
Andere manieren van organiseren
Machiel Karels heeft op wij-leren.nl laten zien dat het leerstofjaarklassensysteem bijna failliet is. Dat is een van de factoren die de invoering van passend onderwijs frustreert. Dit is op zich geen nieuw geluid. Zo lang als het leerstofjaarklassensysteem bestaat, is er kritiek vanuit de pedagogische hoek op dit systeem dat de gemiddelde leerling en de gemiddelde leraar als uitgangspunt neemt. Daarom is het goed dat er nu aandacht is voor andere manieren van organiseren. Daar komt bij dat een organisatiemodel of een werkwijze een veel sterkere PR levert voor een school dan een visie. De visie van de school zegt bijvoorbeeld: “elk kind is uniek”. Het gebruikte organisatiemodel laat zien: “het gemiddelde kind is de norm”. Die laatste boodschap is dwingender.
Oplossingsrichtingen
Eigenlijk zijn er twee oplossingsrichtingen. Allereerst wordt het anders organiseren van het onderwijs veel genoemd en daarnaast het versterken van de pedagogische en didactische leraar vaardigheden.
Valkuilen en aanbevelingen
Bij het implementeren van een andere organisatiestructuur komt er van alles in beweging en kan er dus ook van alles fout gaan. Machiel Karels noemt de volgende zeven valkuilen van anders organiseren waar je als school alert op moet zijn:
- Valkuil 1: negeren van de waaromvraag
- Valkuil 2: vergeten van de leraar vaardigheden
- Valkuil 3: veranderingen sturend invoeren
- Valkuil 4: dichtgetimmerde methodes blijven gebruiken
- Valkuil 5: kwaliteitszorg onveranderd laten
- Valkuil 6: ouders niet meenemen
- Valkuil 7: onduidelijkheid over de diverse ruimtes
Deze valkuilen wil iedereen natuurlijk voorkomen. Machiel Karels geeft ook 7 tips voor een zorgvuldige implementatie. De volgende 7 aanbevelingen m.b.t. het invoeren van flexibele organisatiemodellen kunnen teleurstellingen voorkomen:
- Aanbeveling 1: Start vanuit de waarom-vraag
- Aanbeveling 2: Focus op de leraar vaardigheden
- Aanbeveling 3: maak van implementatie een lerend proces
- Aanbeveling 4: Gebruik flexibel en rijk leermateriaal
- Aanbeveling 5: Laat de kwaliteitszorg meebewegen
- Aanbeveling 6: Betrek de ouders bij veranderingen
- Aanbeveling 7: wees duidelijk over het doel en duid de ruimtes
- Aanbeveling 8: laat niet los maar pak het anders vast
Een verkeerde implementatie van een goed idee leidt bij tegenstanders tot afschieten van het idee. Terwijl de implementatie in dat geval het probleem is.
IJsselgroep en Onderwijs anders organiseren
Vanuit onze ervaring op het gebied van onderwijs en zorg in combainatie met Mens- en organisatieontwikkeling heeft het ‘anders organiseren van het onderwijs’ onze natuurlijke aandacht. IJsselgroep biedt concrete dienstverlening als het gaat om de belangrijkste aandachtsgebieden:
- Het anders organiseren van het onderwijs
- Het versterken van de pedagogische en didactische leraar vaardigheden
Daarnaast is IJsselgroep gespecialiseerd in de implementatie: daar waar goede ideeën de werkelijkheid raken.
Meer informatie?
Wilt u meer weten over het anders organiseren van onderwijs of wilt u eens sparren over uw specifieke situatie? Neem dan contact op met Albert de Boer via 06 55 19 24 70 of albert.deboer@ijsselgroep.nl of Ellen de Haan via 06 24 91 23 71 of ellen.dehaan@ijsselgroep.nl