Zand en Zo - Sint met de trein
‘Sinterklaas’ is weer in het land en wat is er leuker voor kinderen dan om in de zandwatertafel te mogen spelen tijdens deze drukke periode. Al in een eerdere nieuwsbrief kwam ‘Sint komt aan met de boot’ aan de orde, maar hij en zijn Pietermannen kunnen natuurlijk op diverse manieren een stad of dorp bezoeken. De trein is een mooi alternatief en voor kinderen heel interessant en uitdagend en wat biedt het veel kansen.
Gezien de kalender is het aan te raden om zijn collega 'de Kerstman' als hoofdrolspeler op te voeren. Of je bedenkt iets anders. Wees creatief, het gaat immers om de denklijn en de concrete toepasbaarheid. En die zijn tijdloos.
In de zandtafel zijn gemakkelijk hoogteverschillen te creëren voor de spoorweg en dat zorgt ervoor dat kinderen worden gestimuleerd om allerlei oplossingen te bedenken. Ook het bouwen met blokken in zand vraagt om een andere vaardigheid dan ermee spelen op een vlakke ondergrond.
Om het spel van kinderen te verrijken en te verdiepen kun je gebruik maken van een spelplan waarbij ze leren hoe ze een dergelijke spelactiviteit kunnen aanpakken. Natuurlijk zijn deze suggesties ook prima in te zetten bij het thema ‘Ik ga met de trein’. En vind je het zonde om hiervoor mooie en dure trein/blokken te gebruiken, bij o.a. de kringloop, Emmaus en Terre des Hommes zijn ze vaak voor een prikkie te koop.
Wat leren kinderen ervan?
- Mondelinge taalvaardigheid:
- Woordenschat:
Nieuwe woorden gebruiken die passen bij een thema zoals Sint, Piet, Americo, de trein, de rails, de wagon, de locomotief, de brug, de tunnel, het perron, de spoorweg, de spoorwegovergang, het publiek, instappen/uitstappen, inpakken/uitpakken, reizen, aankomen, arriveren - Spreken en vertellen:
vertellen over een activiteit
- Woordenschat:
- Rekenen & Wiskunde:
- Meetkunde:
oriëntatie in de ruimte: maken en gebruiken van eenvoudige plattegronden en erover vertellen, redeneren over oriëntatie in de ruimte construeren: constructies maken van rails/tunnels/bruggen/huizen in zand en met zand, werken volgens een stappenplan/speelplan, redeneren over construeren in betekenisvolle situaties - Meten:
spelend ervaren en ontdekken wat meten van lengte inhoudt - Rekentaal:
Eronder/erboven, even lang/even hoog, linkerkant/rechterkant, kube/halve kube
- Meetkunde:
Wat heb je nodig?
- Een trein met rails (voor weinig geld verkrijgbaar bij o.a. de kringloop, Emmaus en Terre des Hommes)
- Blokken in allerlei maten om huizen, een perron, een brug, een tribune mee te bouwen en om de rails te verstevigen
- Sinterklaas en Pietenpoppetjes, het paard van Sinterklaas (o.a. van Playmobil)
- Playmobilpoppetjes (vaak te koop op rommelmarkten e.d. en oudere kinderen op school/ kinderopvang willen er wel eens afstand van doen).
- Planten/bomen van kunststof (verkrijgbaar bij o.a. Action, Zeeman) of zelf maken van knutselmateriaal of takken
- Stokjes van bv. takken, ijscostokjes om hekken mee te maken
- Verkeersborden, spoorbomen, evt. zelf te maken van ijscostokjes
- Placemats met grasopdruk of gelamineerde foto’s van gras/stoeptegels
- Mozaïek om evt. een stoep van te maken
- Halve dakgoten of pvc buizen bv. te gebruiken voor tunnels
- Kleine spulletjes en inpakpapier om cadeautjes in te pakken
- Stroken papier om teksten te maken
- Papier en touw om een vlaggetjesslinger te maken
- Evt. een geschilderde achtergrond gemaakt door kinderen, ook bij andere thema’s te gebruiken
- Een (mini)plantenspuit om evt. het zand nat te maken en te verstevigen
Wat kunnen kinderen ermee doen/ hoe kun je het spel stimuleren?
Cursief zijn de vragen die je hierbij kunt stellen.
- Voer met een groepje kinderen een gesprekje over de trein en de aankomst van Sint.
Sinterklaas komt niet overal met een boot aan, als er geen water in de buurt is of als het water laag staat. Als Sint met de trein aankomt, wat zie je dan allemaal? Wat kun je daarvan maken in de zandtafel? We gaan daarvoor een plannetje maken en dat doen we in stapjes/stukjes. Dat helpt om goed te leren nadenken over hoe je iets gaat maken.
Leg kort de stappen uit en noteer dit op een flap met picto’s en teksten.
- Stap 1 Welke spullen heb je nodig?
Maak met de kinderen een lijstje en verzamel de verschillende materialen. - Stap 2 Waar begin je eerst mee om de spoorlijn te maken zodat Sint met de trein kan komen?
Geef kinderen de ruimte om te ontdekken welke mogelijkheden er zijn om met rails een spoorbaan te maken in zand.
Hoe zorg je ervoor dat de rails stevig liggen? Als Sint aankomt met de trein moet hij dan eerst nog een brug over of door een tunnel? Gaat de trein ook over een berg? Hoe maak je dat?
Laat kinderen verschillende oplossingen uitproberen en ontdekken wat goede oplossingen zijn. - Stap 3 De rails zijn nu klaar, wat gaan we nog meer maken zodat Sint veel onderweg ziet en een hele leuke aankomst krijgt?
Maak van bovenaf een foto van de rails in de zandtafel en druk deze af op A3. Laat kinderen overleggen en verschillende mogelijkheden tekenen op de afdruk.
Waar komt Sint aan? Wat ziet Sint onderweg als hij uit het raam kijkt? Staan er huizen of gaat de trein door een bos? Ziet hij ook dieren en auto’s?
Geef kinderen de ruimte om met diverse materialen aan de slag te gaan. Wat heb je nodig? Waar komt het te staan, klopt dat met jullie plan? Hoe maak je het stevig? - Stap 4 Waar zullen we de poppetjes neerzetten en wat kun je er nog bij maken/zetten? Waar komt Americo het paard te staan? Hoe maak je een wei, zijn alle paaltjes van de wei even lang? Wat kunnen we nog doen/maken zodat het echt een feest is als Sint aankomt?
- Stap 5 Bespreek met de kinderen na afloop welke stappen ze hebben gemaakt zodat de opdracht goed is gelukt. Hoe ben je begonnen, wat heb je daarna gemaakt/gedaan/ wat deed je aan het einde? Wat is gelukt wat je vooraf hebt bedacht? Wat heb je anders gedaan? Hoe komt het dat het toch anders is geworden?
- Maak een foto van het eindresultaat van de verschillende groepjes en laat kinderen aan elkaar de verschillen zien en vertellen.
- Elk kind krijgt een foto van zijn eigen groepswerk/activiteit mee naar huis zodat het resultaat ook thuis kan worden bewonderd en besproken.
- Tip: de trein in de zandtafel kan na het Sinterklaasfeest ook gebruikt worden als winter/kersttafreel met watten, nepsneeuw enz.
Veel succes en plezier!
Hartelijke groet, Jopie de Boer
Meer informatie
Heeft u vragen of wilt u in gesprek over spelend leren? Neem dan contact op met Rian Helmink via 06 - 23 25 26 75 of rian.helmink@ijsselgroep.nl
Jsselgroep verzorgt trainingen/workshops over ‘Doelgericht spelen in een rijke leeromgeving’.