Duo-observaties: samen kijken – meer zien

Anders kijken naar de onderwijsleersituatie en leer- en gedragsproblemen

Bij duo-observaties komen onderwijskundige/didactische kennis èn ervaring op het gebied van leer- en gedragsproblemen samen. Een mooie verbinding waarbij een onderwijsadviseur èn een gedragswetenschapper letterlijk samen kijken naar uw moeilijke groep. U krijgt snel zicht waar het in zit: in het gedrag van kinderen, in leerkrachtvaardigheden of de inzet van instructiemodellen? Anders kijken op verschillende niveaus.

Actuele vragen

De klas daagt u uit. De leerhouding van de kinderen is niet optimaal en uw verbinding als leerkracht met de kinderen laat te wensen over. De leerlingen luisteren slecht en er is veel onrust. U wilt hieraan werken, maar hoe pakt u dit aan? De volgende vragen houden zowel u als de intern begeleider en uw directeur bezig:

Hoe leren we leerlingen beter te luisteren, zich rustiger te gedragen, beter met elkaar om te gaan?
Hoe krijgen we meer rust in de groep en in school?
Hoe brengt de leerkracht inzet en resultaat meer in balans?
Hoe kunnen wij de leerkracht ondersteunen/krachtiger maken?
Hoe vergroten wij het eigenaarschap van de kinderen?
Hoe krijgen we meer support van ouders?

De vraag waar het om draait: wat is effectief?

U gaat het tij keren. U gaat de uitdaging aan, maar wat is effectief? Zit het in uw instructiegedrag? In uw contactname met de kinderen? Heeft het te maken met leerkrachtvaardigheden of spelen ook bepaalde kindkenmerken een rol? Het ontstaan van een uitdagende groep heeft vaak meerdere redenen. Het is dan ook verstandig om naar zoveel mogelijk invloeden en oorzaken te kijken, zoals de leerkracht, de onderwijsleersituatie en het gedrag van (individuele) leerlingen. Dat is dus ook precies wat wij doen tijdens de duo-observaties.

Hoe werkt het: samen kijken = meer zien ...

Tijdens een klassenbezoek kijkt een onderwijsadviseur samen met een gedragswetenschapper naar wat er gebeurt bij u in de klas. De onderwijsadviseur kijkt specifiek naar zaken als:

Hoe wordt het directe instructiemodel toegepast?
Hoe reageert de leerkracht op ‘moeilijk gedrag’ van kinderen?
Hoe is de lesopbouw en hoe is de differentiatie?
Hoe is het klassenmanagement?
Kan de klas efficiënter worden ingedeeld?
Welke onderwijsbehoeften staan centraal?

De gedragswetenschapper let juist op zaken als:

Welke onderwijsbehoeften hebben de kinderen?
Hoe communiceert de leerkracht met een druk, angstig, dyslectisch, sociaal onhandig of boos kind?
Waarom vertoont een kind bepaald gedrag en hoe wordt dit versterkt of juist afgezwakt?
Hoe reageren kinderen op elkaar en op de leerkracht?
Welke aanpassingen kan de leerkracht doen om hier zo goed mogelijk op aan te sluiten?

Resultaat: bevestigend of verrassend

Door de inbreng vanuit beide observaties te combineren en samen te bespreken, ontstaat er een beeld van waar de oplossing te vinden is. Soms is de uitkomst een bevestiging. Soms is de uitkomst verrassend: de school denkt bijvoorbeeld dat het probleem bij de kinderen ligt. Na de observatie blijkt dat de sleutel ligt bij de leerkrachtvaardigheden, de inzet van instructiemodellen of het anders gebruiken van de SEO-methode. Kortom, het wordt duidelijk op welk niveau actie gewenst is:

Kindniveau
Groepsniveau
Leerkrachtniveau
Team-/schoolniveau

Meestal bestaat de verbetering uit een mix van maatregelen op verschillende niveaus. Samen met de observatoren ontdekt u welke combinaties van maatregelen elkaar versterken of juist contraproductief zijn. En u krijgt zicht op de positieve wisselwerking tussen onderwijskundige/didactische maatregelen in de klas en de maatregelen op het gebied van individuele leer- en gedragsproblemen.

Voordelen duo-observaties

De echte uitdagingen komen goed in beeld
Gedegen observaties door een onderwijsadviseur èn een gedragswetenschapper
Een totaalplaatje op het gebied van onderwijs en didactiek èn leer- en gedragsproblemen
Geïntegreerd advies inclusief een praktische mix van maatregelen
Uitdagingen en oplossingen zijn helder: u weet hoe en waar u het moet aanpakken
Samen kijken = meer zien

Meer weten

Wilt u meer weten over de duo-observaties of andere diensten op het gebied van moeilijke groepen en sociaal emotionele ontwikkeling? Neem dan contact op met Elly van Wageningen of Aline Bomers.