Het onderwijsgesprek met Jelle Jolles: een groot succes!

Geschreven op 01 november 2019.

Het onderwijsgesprek blijkt een succesformule. Het aantal aanmeldingen was zo groot dat er is uitgeweken van de Gruitpoort naar het tegenover liggende Amphion. Met als titel van zijn betoog 'Jongens in een juffenwereld' ging Hoogleraar Jelle Jolles in op de verschillen tussen jongens en meisjes in het onderwijs.

Ontdek de verschillen

Jelle ging in op prestatie- en motivatieverschillen tussen jongens en meisjes en de implicaties die de huidige kennis heeft voor het onderwijs en de begeleiding van zowel jongens als meisjes.

“Het is de omgeving die bepaalt hoe de hersenen rijpen en in welke richting een persoon zich ontplooit: context shapes the brain. Het aanbieden van voldoende oefening, ervaring en zintuiglijke prikkels kunnen ervoor zorgen dat iemands talenten volledig tot ontwikkeling komen. Dat geldt voor jongeren, voor volwassenen en voor ouderen. De omgeving speelt hierin een cruciale rol. Bij jongeren zijn dat ouders en leraren. Zij stellen kinderen en tieners in staat zichzelf te ontplooien door het geven van steun, sturing en inspiratie, en door het wijzen van routes en het verstrekken van kennis.” – Jelle Jolles

Onder leiding van Wendelien Wouters zijn we het gesprek met Jelle én met elkaar aan gegaan. Een korte filmimpressie ...

'Het Onderwijsgesprek'

De Achterhoekse scholen(koepels), IJsselgroep en de Gruitpoort organiseren drie keer per jaar een Onderwijsgesprek. Interactieve avonden met inspiratie op het snijvlak van onderwijs en samenleving. Op basis van de input van gerenommeerde sprekers uit het onderwijsveld gaan we met elkaar het gesprek aan. Dankzij een bijdrage van de genoemde partijen zijn de avonden gratis voor onderwijsprofessionals en andere belangstellenden.

Inhoudelijke bites

Jongeren zijn de toekomst, maar”, zegt Jelle, “we moeten ze nog wel zien als ‘werk in uitvoering’. In de tiener komen hersenen, beleving, gedrag, ontwikkeling, stoornissen, welbevinden en cognitief functioneren bij elkaar. Veel meer dan de genen is de eerdere leef- en leeromgeving bepalend voor het functioneren.”

Jongens zijn nieuwsgierig, trager en halen lagere cijfers omdat ze de interesse en rust niet hebben om al die lessen uit te zitten. Ook overzien zij minder goed de gevolgen van hun daden. Jongens kijken ook vol bewondering naar meisjes (die veel meer zelfinzicht hebben). Meisjes hebben immers altijd de zaakjes goed voor elkaar, plannen beter, etc. De verschillen zijn onder andere te verklaren omdat de hersenen van jongens als puber gewoon vier jaar achter lopen. Maar let op: als ze 25 zijn is de achterstand ingelopen.

Tips

Houd als docent de regie, maar maak de leerling regie-assistent
Begrijp 'jongens' en handel hier naar: daag ze uit, stimuleer zelfreflectie en oefen met ze in empathie
Moedig meisjes aan om minder 'braaf' te zijn en meer te ondernemen

Interactie met de zaal

Een belangrijk element van 'Het Onderwijsgesprek' is de interactie met de zaal. Over de vraag wie de regie voert (plan je leven) ontstond er bijvoorbeeld een mooi gesprek tussen een ervaren dame uit het onderwijs en Jelle. Samen kwamen ze eruit: je moet als ouder en leerkracht wel regisseren, maar niet de regie uit handen nemen.

In gesprek met jongens op het podium

Mooi om te zien was de interactie tussen de jongens op het podium die met de zaal, Jolles en Wendelien in gesprek gingen. Een groot deel van de inhoud van Jolle zijn presentatie werd live bevestigd. En dit is uiteraard positief! Het getuigt van lef dat deze jongeren op het podium op een open manier in gesprek durfde met de zaal. Complimenten.

Interessante TEDx presentaties van Jelle

Tien tips voor het omgaan met jongens (én meisjes)

Wees je bewust van de subtiele verschillen: tot hun 24e jaar ontwikkelen jongens en meisjes zich op een andere manier. Het gaat vooral om non-cognitieve vaardigheden, zoals plannen en zelfstandig werken.
De toon en attitude in het contact zijn cruciaal. Dus niet: ‘Heb je nu alweer je huiswerk niet gemaakt?’, maar: ‘Hoeveel tijd heb je aan je huiswerk besteed? Vind je dat achteraf voldoende? Wat zou je daaraan kunnen doen?’
Help leerlingen en studenten met het ontwikkelen van non-cognitieve vaardigheden, zoals het plannen van huiswerk. Dat is de verantwoordelijkheid van ouders én onderwijsinstellingen.
Jongens zijn minder talig dan meisjes. De oplossing: stimuleer taal bij jongens. Vorm in de klas geen gemengde groepjes – dan doen meisjes al het werk – maar zet bijvoorbeeld vier jongens bij elkaar.
Besteed ook meer aandacht aan niet-talige activiteiten op school, zoals creatieve vakken, sporten, buiten spelen en ondernemen. Leer meisjes om meer risico’s te nemen.
Leg uit waar school en de lesstof goed voor is. Dat lijkt een rare vraag, maar dat weten kinderen vaak niet. Zo maak je de les ook inspirerend en boeiend.
Geef leerlingen feedback en inzicht in hun ontwikkeling. Zo leren ze zichzelf kennen en krijgen ze handvatten hoe ze het beste kunnen leren.
Kies als ouder van een zoon niet voor een keukentafelgesprek in het ‘kwaliteitskwartiertje’, maar voor een activiteit. Tijdens het wandelen, afwassen of vissen komt het gesprek vanzelf.
Kinderen van 10 of 15 zijn ‘werk in uitvoering’. Het lijkt alsof ze zelf beslissingen kunnen maken, maar dit is vaak impulsief. Dit geldt ook voor jonge mensen van 20.
Kijk met een grijns naar jongens (en meisjes). Op je 15e wist je waarschijnlijk zelf ook nog niet wat je precies wilde gaan doen.

Wie is Jelle Jolles

Jelle Jolles is universiteitshoogleraar Neuropsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en leidt het Centrum Brein & Leren. Jelle is een autoriteit, veelgevraagd spreker en graag geziene gast in de media als het gaat over de ontwikkeling en ontplooiing van jeugdigen en om het cognitief presteren bij volwassenen en ouderen. Jolles is afgestudeerd in zowel de neurowetenschappen (neurochemie) als in de gedragswetenschappen (neuropsychologie).

Organisatie

Het Onderwijsgesprek is een initiatief van De Achterhoekse scholen(koepels), IJsselgroep en de Gruitpoort. Dankzij een bijdrage van deze partijen zijn de avonden gratis voor onderwijsprofessionals en andere belangstellenden.

Bronnen: www.jellejolles.nl/blog