Mens- en organisatieontwikkeling
Adviserende leidinggevende of leidinggevende adviseur? Een kwestie van ‘slim ritsen’ …
Slim ritsen
Slim ritsen is het heen en weer pendelen tussen rollen en de daarbij behorende positie en talenten. Je kunt een verbinding helemaal dicht ritsen, maar je kunt ook in bepaalde fasen in het proces even tijdelijk de rollen samenvoegen of gescheiden houden. De glijder van de rits bepaalt de beweging. In de verkeerskunde wordt ritsen gezien als een ordelijke manier om beurtelings in te voegen. Het is goed om vooraf duidelijk te zijn naar de onderwijsgevenden waarmee je werkt. Mijn ervaringen met slim ritsen wil ik met u delen.
In het onderwijsveld
In de afgelopen maanden had ik het voorrecht om op een basisschool als interim-manager aan de slag te gaan. Na jarenlang als adviseur vooral langs de kant adviezen te geven, begaf ik me sinds jaren weer eens op het speelveld om een team van 25 leerkrachten aan te sturen. Met een plunjetas vol met bagage over goed onderwijs kwam ik er weer snel achter hoe weerbarstig de praktijk van alle dag toch is.
Palet aan mogelijkheden
Een adviseur is vaak zeer gedreven en inspirerend en zet mensen aan het denken. Van een leidinggevende wordt verwacht dat er sturing is en richting, niet dat je een palet aan mogelijkheden schetst. Bij een inhoudelijke teamvergadering vernam ik dat de positie er toe doet. In mijn rol als waarnemend directeur verwacht het team geen experiment of een afwegen van mogelijkheden. “Vertel ons gewoon. wil je dat we dit in het vervolg zichtbaar maken in onze lessen”. “Nee”, gaf ik aan, “ik wil graag dat je een ervaring op doet met een andere meer motiverende aanpak en wat dieper doordenken vraagt van leerlingen”. “Ik wil je graag zelf laten ontdekken dat het onderwijs dat je dan geeft anders is en ook een andere impact heeft”. Pak die eigen verantwoordelijkheid!
Inhoudsmaten
Bij een studiedag met als thema de didactiek van rekenen hielp het door vooraf aan te geven dat ik vooral adviserend als leidinggevende zou zijn. Mijn aanpak was niet anders dan bij elk willekeurig ander schoolteam, maar het advies werd nu gelijk omgezet in concrete doelen. Het werd zichtbaar gelijk de volgende dag. Samen lesgeven over inhoudsmaten in groep 3 en het uitproberen. Een leerling zei later tegen haar ouders: “De directeur kwam bij ons in de groep en samen met de juf hebben ze ons geleerd dat de inhoud te maken heeft met wat er in past. Zo kan in een hoog glas veel minder dan in een dikke vaas.” Het ritsen van de rollen zorgt voor een katalyserende werking.
Meer de regie pakken
Met overtuiging leerkrachten van groep 8 aanspreken dat op hun schouders dit jaar de verantwoording ligt voor een goed eindresultaat is nodig. Niet voorzichtig zijn, maar juist de regie pakken. Ik sprak vertrouwen en geloof uit in hun kunnen. Dit was confronterend, maar het gaf ze wel de energie en het lef om te experimenteren. Twee voorbeelden die aantonen dat het combineren van positie en talenten kan in de praktijk. Het kan echter alleen als we op een slimme manier leren ritsen.
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Albert Oving, adviseur mens- en organisatieontwikkeling, via 06 51 37 23 16 of via albert.oving@ijsselgroep.nl