De Vreedzame School

Geschreven op 14 maart 2017.

De Vreedzame School is een programma voor basisscholen dat streeft naar een gemeenschap waarin leerlingen een stem krijgen, zich verantwoordelijk voelen, zich positief sociaal gedragen, openstaan voor verschillen tussen elkaar en conflicten zonder geweld oplossen. Het programma is preventief én curatief.

De kern

De kern van De Vreedzame School bestaat uit een wekelijkse les in conflictoplossing voor alle groepen in de basisschool en de sociale competenties die daarvoor nodig zijn. Hoewel er een lesprogramma is met een wekelijkse les voor alle groepen, is De Vreedzame School veel meer dan een lesmethode. Het is een filosofie, een aanpak, waarin de eigen kracht van kinderen centraal staat.
De kinderen leren die (sociale) vaardigheden die nodig zijn in de 21ste eeuw en ontwikkelen een houding die gericht is op het met elkaar samenleven. Het is voor de scholen die invulling willen geven aan het actief burgerschap en een veilig doorgaand pedagogisch klimaat binnen de school willen creëren.

Burgerschap

Scholen zijn verplicht om ‘iets’ met burgerschap te doen. Het belang en de bewuste aanpak van actief en positief burgerschap is een belangrijk onderdeel van De Vreedzame School. Kinderen leren hoe je met elkaar om moet gaan en ontdekken wat de maatschappij nu en straks van ze verwacht.

Conflicthantering

Een belangrijk aspect van De Vreedzame School is dat kinderen het verschil leren tussen een conflict en een ruzie. Ook leren kinderen hoe ze een ruzie kunnen voorkomen.
Of zoals een trotse leerling uit de bovenbouw het verwoordt: “Juf, we hebben ons conflict opgelost en we krijgen geen ruzie”.
In het tweede jaar wordt een aantal leerlingen opgeleid tot mediator: zij helpen andere kinderen bij het oplossen van conflicten. Mediatoren stellen vragen of brengen kinderen op ideeën. Het eigenaarschap blijft echter bij de kinderen: zij moeten immers zelf hun probleem op een goede manier (leren) oplossen.

Van sociale vaardigheden naar 21ste-eeuwse vaardigheden

Kinderen krijgen taken en verantwoordelijkheden in de klas, in de school en ook in de omgeving van de school. Daarnaast leren kinderen hoe ze gevoelens kunnen uiten. Elk kind heeft gevoelens en kinderen leren om deze gevoelens te begrijpen en te benoemen. In elke groep leren zij weer nieuwe begrippen om gevoelens onder woorden te brengen. Ook worden ‘kletskaarten’ ingezet om thuis met hun ouders te oefenen, te verdiepen en met elkaar in gesprek te gaan.

De kinderen leren hun mening te beargumenteren, te formuleren en te geven. Leren luisteren is hierbij een belangrijke vaardigheid die de kinderen stap voor stap ontwikkelen.

Bovenal krijgen kinderen een stem: ze leren mee te denken over hun omgeving en daar verantwoordelijkheid voor te nemen. Zo leren de leerlingen allerlei vaardigheden die ze nodig hebben als (toekomstig) burger in onze democratische samenleving. De klas en de school als een oefenplaats voor democratisch, actief burgerschap

Door samen aan deze vaardigheden te werken begrijpen kinderen elkaar beter, zijn ze minder gefrustreerd en leren ze elkaar te respecteren. Kortom: door te werken met De Vreedzame School ontwikkelen kinderen die vaardigheden die ze nodig hebben in onze samenleving.

Doorgaande-lijn

Leerkrachten geven in elke groep thematische lessen voor De Vreedzame School. Het is een doorgaande lijn van peutergroepen tot en met groep 8. Elke groep heeft een eigen lesprogramma rond hetzelfde thema. Het zijn actieve lessen met uitdagende, coöperatieve werkvormen. In wisselende samenstelling leren kinderen met elkaar samen te werken, wordt er openheid gecreëerd en wordt groepsvorming op gang gebracht

Focus

Met De Vreedzame School werkt u samen met de kinderen aan burgerschapsvorming, medeverantwoordelijkheid nemen voor de gemeenschap, openstaan voor verschillen, conflicten oplossen en democratisch overleggen. Hierbij staan de volgende punten centraal:

• We horen bij elkaar (groepsvorming)
• We lossen conflicten zelf op (eigenaarschap)
• We hebben oor voor elkaar (communicatie)
• We hebben hart voor elkaar (gevoelens)
• We dragen allemaal ons steentje bij (verantwoordelijkheid)
• We zijn allemaal anders (diversiteit)

Traject

Een tweejarig invoeringsprogramma voor de implementatie van het lesprogramma, training van het team en coaching is nodig om de gewenste resultaten te bereiken. Na de eerste training starten de leerkrachten direct met de invoering. Uiteraard wordt dit goed begeleid. Ook worden ouders door pro-actieve communicatie en ouderavonden bij De Vreedzame School betrokken.
De implementatie Vreedzame School is voor het gehele onderwijsteam. Voor iedere basisschoolgroep is er een map met een programma. Het is een integraal programma, dat wordt begeleid door een gecertificeerde trainer. De invoering is een meerjarig traject en bestaat uit:

• 8 Teambijeenkomsten.
• 9 Stuurbijeenkomsten.
• Algemene ouderavond
• Klassenbezoeken.
• 3x Mediatortraining (het opleiden van kinderen als mediator).

Na een intakegesprek wordt een voorstel op maat gemaakt. Daarnaast schaft de school zelf de materialen aan die nodig zijn voor De Vreedzame School.

Vraag en antwoord

Op de vraag: “Wat heeft De Vreedzame School in jouw dagelijks functioneren veranderd of teweeg gebracht?” antwoordt Jac Linders, directeur basisschool GAANDERWIJS, als volgt:
Als directeur geef ik geen les en heb ik dus geen groep en hierdoor minder directe contacten met de kinderen. Ik ben daarom begonnen (samen met de adjunct-directeur) om de kinderen bij binnenkomst de hand te schudden en goede morgen te wensen. Dit op zichzelf ‘eenvoudige’ gebaar heeft een louterende uitwerking op mijn contact en communicatie met de kinderen. Ik zie kinderen stralend en vol goede zin binnen komen, maar ook kinderen die dit in mindere mate uitstralen. Ik kan deze laatste groep kinderen even aanspreken (opbeuren) zodat ze zich daardoor beter voelen. Een ander voordeel is dat vooral de onderbouwkinderen mij (en ik hen) beter leren kennen en mij ook in andere situaties (bijvoorbeeld ontmoetingen op straat of in de supermarkt) herkennen, aanspreken en begroeten. Deze herkenning geeft een goed gevoel. Gezellig, vertrouwd en veilig. Ons kent ons, we horen bij elkaar. Deze twee bijkomende – niet verwachte – effecten van De Vreedzame School zijn voor mij en de meeste kinderen goud waard.

Registerleraar.nl

Wij volgen de ontwikkelingen rondom Registerleraar. Aanvraag geschied zodra het nieuwe Registerleraar er is, waarna u een certificaat met registernummer van ons ontvangt.

Bewijs van deelname

Meer informatie

U wilt meer weten over De Vreedzame School en eens proeven aan de belangrijkste aspecten? Neem dan contact op met Ilknur Öperli via Mobiel: 06 14 00 36 40 of ilknur.oeperli@ijsselgroep.nl